Tuần 22: Thực hành quan sát cây cối
Dạy
Câu hỏi 1.Qua ba bài văn miêu tả “Sầu riêng”, “Cánh đồng ngô”, “Cây gạo”, tác giả mỗi bài có một cách quan sát khác nhau, đó là:
a) Đối với bài “Sầu riêng” tác giả đã tả cây sầu riêng và đặc điểm của nó về hương, vị. Tiếp theo, tác giả miêu tả hoa và quả sầu riêng. Cuối cùng là tả thân, cành, lá sầu riêng.
b) Đối với bài “Ruộng ngô”, tác giả quan sát cây lúa lúc trổ bông. Rồi tả cây gạo khi hoa tàn. Cuối cùng, tác giả miêu tả cây gạo vừa lúc quả chín.
Câu 2.Các tác giả đã quan sát cây cối bằng các giác quan:
-Mắt thấy
– Mũi có mùi
-Nếm lưỡi
-Tai nghe
Câu 3.Trong ba bài nói trên, có hai bài:
“Sầu riêng” và “Cánh đồng ngô” mô tả một loài. Bài “Cây gạo” tả một loại cây cụ thể.
Câu 4.So sánh và nhân cách hóa trong bài:
a) Bài “Sầu riêng”
– Hương thơm của mít chín quyện với hương bưởi; vị béo của trứng gà, vị ngọt của mật ong lâu năm; Cánh hoa nhỏ như vảy cá, gần giống cánh sen non, quả lủng lẳng trông như tổ kiến, lá nhỏ màu xanh vàng hơi khép lại như thể lá khô héo.
b) Bài “Cánh đồng ngô”
Cây ngô như cây mạ non, chồi non như nhung, búp ngô non ẩn trong cuống lá, hoa ngô như cỏ.
c) Bài “Cây gạo”
-Cánh hoa đỏ quay như chong chóng, bông lúa hai đầu mảnh mai như con thoi, nấu chín như nồi nấu cơm, vẫy tay cười:
*Những hình ảnh so sánh, nhân hoá trên có tác dụng tạo nên những hình ảnh vừa cụ thể, sinh động vừa hóm hỉnh mà vui tươi, hấp dẫn.
Câu 5.So sánh điểm giống và khác nhau trong miêu tả:
a) Giống nhau: Đều phải dùng các giác quan để quan sát. Khi miêu tả, ta thường sử dụng biện pháp so sánh, nhân hoá, nhằm làm cho lời miêu tả sinh động, có sức gợi hình cao.
b) Khác: Đối với cả loài cần chú ý đến đặc điểm chung của loài để phân biệt loài này với loài khác.
Miêu tả một cây cụ thể là tập trung phát hiện những đặc điểm riêng của cây đó để phân biệt cây này với cây khác trong cùng một loài.