Soạn bài Tinh thần thể dục của Nguyễn Công Hoan

Dạy

I.Tác giả và tác phẩm

1.Tác giả

Nguyễn Công Hoan (1903 – 1977) sinh ra trong một gia đình quan lại theo Nho học. Trước Cách mạng Tháng Tám, ông vừa dạy học vừa viết văn kiếm sống. Ông bắt đầu viết truyện từ năm 20 tuổi. Tập truyện ngắn Kép Tư Bền (1935) là tác phẩm khẳng định tài năng viết văn của Nguyễn Công Hoan, đồng thời làm dấy lên cuộc tranh luận về quan điểm sống vì nghệ thuật hay vì đời. . Nguyễn Công Hoan đã viết hơn 20 tiểu thuyết và hơn 200 truyện ngắn. Ông có sở trường về truyện ngắn trào phúng, phê phán mạnh mẽ hiện thực xã hội đương thời. Con đường văn học nghệ thuật của Nguyễn Công Hoan được duy trì trong thời gian sau Cách mạng Tháng Tám.

Cùng với Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Công Hoan cũng được coi là một trong những người đặt nền móng cho nền văn xuôi Việt Nam hiện đại. Tác phẩm của Nguyễn Công Hoan là bức tranh phong phú, sinh động về xã hội Việt Nam trước Cách mạng.

Các tác phẩm chính của Nguyễn Công Hoan trước Cách mạng gồm tập truyện ngắn Kép Tư Bền (1935), Hai đứa khốn, Đào kép mới (1937), Bạn vợ lẽ (1939); các tiểu thuyết như Lá ngọc, Ông đồ (1935), Bước chân cuối cùng (1938)… Sau Cách mạng, ngoài các tập truyện ngắn và tiểu thuyết, ông còn viết tập hồi ký Đời viết văn của tôi (1971).

2. Công việc

Truyện ngắn “Tinh thần thể dục” đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ bảy, số 51, ngày 25 tháng 3 năm 1939. Tác phẩm đã vạch rõ bản chất lừa bịp của phong trào thể dục thể thao đương thời mà thực dân Pháp cổ súy mạnh mẽ. để đánh lạc hướng giới trẻ.

II.Tìm hiểu tác phẩm

Câu 1. Tính chất bi kịch của tác phẩm

Nội dung cốt truyện bộc lộ mâu thuẫn giữa bản chất và hiện tượng, giữa nội dung và hình thức của phong trào thể thao do chính quyền thực dân khởi xướng. Để lấy lòng thực dân, quan tỉnh, quan huyện, quan huyện cưỡng bức các xã, bọn quan dịch này hành hạ nhân dân. Xem bóng đá mà phải bắt cho đủ người, tìm người đi xem bóng đá mà như truy tìm tội phạm, ai cũng phải tìm cách lẩn trốn như bộ đội; bọn thủ thư lợi dụng cơ hội bòn rút tiền của dân. Thực sự là một bi kịch khiến tôi rơi nước mắt. Đằng sau tiếng cười ấy là những cảnh đời éo le, những số phận đáng thương sống trong một xã hội đầy nước mắt.

Câu 2. Nghệ thuật trào phúng của Nguyễn Công Hoan

Từ thực tế phũ phàng lúc bấy giờ của phong trào thể dục thể thao do thực dân Pháp tiến hành, tác giả đã xây dựng những tình huống truyện gay cấn, giàu kịch tính, có hiệu ứng gây cười. Cốt truyện đơn giản nhưng bao gồm nhiều cảnh, cảnh tua nhanh với sự tham gia của nhiều nhân vật, nhiều số phận, nhiều gương mặt, nhiều tình huống đặc sắc, thú vị.

mặt ông Mi nhăn nhó với ông Lý; Chú Phó hiền lành, đặt cái cau lên bàn, ngồi xổm trong góc gãi tai nói với chú Lý; bà phở Bình mắt mờ, nói cười rất thất thường; Giọng ông Lý mỗi lúc một to, kèm theo tiếng lính đi tuần và đuốc đi khắp các hướng; còn con cò nằm trong đống rơm với đứa trẻ bên cạnh cũng bị kéo đi xem bóng đá, vạch trần bản chất lừa đảo của phong trào thể thao đương thời. Dù đã làm mọi cách nhưng cuối cùng vẫn mất tích 6 người. Việc nhân dân quay lưng với phong trào thể hiện ở số bỏ trốn, số mất tích. Tất cả các chi tiết trong truyện đã tạo nên tiếng cười trào phúng sâu cay mang tính chất phê phán mạnh mẽ. Đó là tiếng cười do Nguyễn Công Hoan tạo ra để đả kích chế độ thực dân thối nát.