Dạy

MỘT YÊU CẦU

Để lý giải đặc điểm của một thể loại văn học (thơ hay một văn bản cụ thể) trước hết phải dựa trên quan sát, điều tra, tìm tòi.

-Khi nêu các đặc điểm cần lựa chọn những đặc điểm tiêu biểu, quan trọng và có ví dụ cụ thể để làm rõ các đặc điểm đó.

B. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP

PHẦN HỌC TẬP

Từ quan sát đến miêu tả, miêu tả một thể loại văn học

Đề bài: “Lý giải đặc điểm của thể thơ tám chữ bảy chữ”.

1. Quan sát

Đọc kĩ hai bài thơ Vào ngục Quảng Đông và Vỡ đá Côn Lôn rồi trả lời câu hỏi:

a) Mỗi ​​bài thơ có mấy dòng, mỗi dòng có bao nhiêu chữ? Số dòng và số chữ có bắt buộc không? Có thể thêm hoặc bớt theo ý muốn?

b) Các tiếng có giọng trầm, thanh ngang gọi là bằng, kí hiệu B, còn các tiếng có thanh hỏi, ngã, sắc, nặng gọi là tam giác, kí hiệu T. Em hãy viết kí hiệu bằng, tam cho từng âm trong bài. bài thơ đó.

c) Nhận xét về mối quan hệ theo bát quái giữa các dòng, biết rằng nếu dòng trên bằng dòng dưới gọi là đối nhau, nếu dòng trên bằng dòng dưới gọi là bằng nhau. “glue” together (dính vào nhau) Dựa vào kết quả quan sát, hãy nêu mối quan hệ tuyến tính giữa các dòng.

d) Phần vần là bộ phận của tiếng không kể các dấu thanh điệu và phụ âm đầu (nếu có). Những tiếng có bộ phận vần giống nhau, ví dụ: an, than, can, man… là những tiếng có vần. Vần có thanh huyền hoặc thanh ngang gọi là vần bằng, vần có thanh hỏi, ngã, sắc, nặng gọi là vần trắc. Em hãy cho biết những tiếng nào trong mỗi bài thơ gieo vần với nhau, ở vị trí nào trong dòng thơ và đó là vần bằng hay vần bằng.

e) Bài thơ muốn nhịp nhàng thì phải ngắt nhịp, chỗ ngắt thì đọc ngắt một chút rồi mới đọc tiếp cho đến hết dòng. Việc tạm dừng cũng đánh dấu một khoảng dừng có ý nghĩa. Em hãy cho biết câu thơ bảy tiếng trong bài hát ngắt nhịp?

Gợi ý

1. Cảm hứng bài thơ Vào Ngục Quảng Đông

a) Bài thơ có 8 dòng, mỗi dòng có 7 chữ (tiếng). Số dòng, số chữ bắt buộc. Không thể tùy ý cộng trừ.

b) Tiếng bằng, giọng lẫn lộn:

Vẫn là thiên tài, vẫn sành điệu.

(TBBTTTBB)

Nếu mỏi chân, hãy vào tù.

(TTBBTTB)

Đã vô gia cư trong bốn biển,

(T – T – B – B – B – T – T)

Một tội nhân khác giữa năm châu.

(TBTTTTBB)

Nắm chặt tay đối tác kinh tế,

(TB BTBBT)

Nụ cười xua tan hiềm khích.

(T – T – B – B – T – T – B)

Thân còn, sự nghiệp còn.

(BTTBBTT)

Bao nhiêu hiểm nguy ngại dâu gì.

(BBBTTBB)

c) Dòng 1 và 2 đối nhau (tiếng bằng, giọng bằng, giọng ông bằng), dòng 2 và 3 đối nhau (tiếng là giọng đồng thanh, giọng đồng chí). , giọng thứ giọng thứ giọng cấp uỷ ), thứ ba, thứ tư đối nhau ( giọng thứ giọng thứ giọng người bằng , giọng người bằng ) , dòng 4, 5 đối nhau (tiếng người đều, lời người ngang), dòng 5, 6 đối nhau (lời đều, lời ngang), dòng 6, 7 đối nhau (tiếng đều, chữ đều), dòng 7 và 8 đối nhau (âm bằng, nhiều tiếng bằng), dòng 1 và 8 trùng nhau (âm bằng, tiếng bằng).

Hệ thống bằng được tính từ tiếng thứ hai của mỗi dòng thơ. Tiếng thứ hai trong dòng đầu của bài thơ này bằng nhau nên bài thơ bằng nhau.

d) Ở đoạn thơ này, giọng điệu và các câu thơ đối nhau góp phần tạo nên âm vang, nhịp điệu cho bài thơ.

e) Những câu thơ trong khổ thơ 4/3.

2.Bài thơ “Đập đá Côn Lôn”

a) Bài thơ có 8 dòng, mỗi dòng có 7 chữ (tiếng). Số dòng, số chữ là bắt buộc. Không thể tùy ý cộng trừ.

b) Tiếng Anh, giọng nói

Đứng giữa đất Côn Lôn,

(BBTTTBB)

Magnificent làm cho núi tuyết lở.

(BTBBTTB)

Cầm búa đập năm bảy cọc,

(T – T – T – B – B – T – T)

Phá vỡ hàng trăm viên đá.

(BBTTTBB)

Những ngày giữ gìn cơ thể của người sành sỏi,

(TBBTBTBT)

Nắng mưa thêm bền.

(BTBBTTB)

Kẻ lỡ bước vá trời,

(TTTBTT)

Không có vấn đề làm thế nào khó khăn để nói về con cái của bạn.

(B- B – B – T – T – B – B)

c) Dòng 1 và dòng 2 đối nhau, dòng 2 và dòng 3 trùng nhau… Bài thơ được làm theo thể bằng nhau.

d) Tiếng có vần là tiếng cuối của các dòng: 1, 2, 4, 6, 8 (vần on). Đó là vần bằng.

e) Những câu thơ trong khổ thơ 4/3.

PHẦN THỰC HÀNH

Bài tập 1. Nêu những nét chính của truyện ngắn trên cơ sở các truyện ngắn đã học: Tôi đi học, Lão Hạc, Chiếc lá cuối cùng.

Gợi ý

Qua các truyện ngắn đã học: Tôi đi học, Lão Hạc, Chiếc lá cuối cùng, em có thể đưa ra nhận xét theo gợi ý sau:

Những truyện ngắn này được viết bằng văn xuôi hay văn vần?

-Dung lượng (dài, ngắn) như thế nào so với truyện dài, truyện vừa?

-Số lượng nhân vật và sự việc (nhiều hay ít)?

-Cốt truyện lớn hay nhỏ? Đó là về quá trình của cả cuộc đời hay chỉ trong một khoảnh khắc?

-Cấu trúc của câu chuyện là gì?

Bài tập 2. Đọc các tài liệu tham khảo sau để tìm những gợi ý cần thiết cho việc lập kế hoạch và viết bài luận của bạn.

TRUYỆN NGẮN

Gọi cho tâm trí

Tài liệu tham khảo trên giúp ích rất nhiều cho việc trả lời các câu hỏi gợi ý ở bài tập 1 và cũng là những gợi ý cần thiết cho em trong việc lập dàn ý và viết một bài văn thuyết phục.