Soạn bài Thương người như thể thương thân
Dạy
A. VẬN HÀNH CƠ BẢN
1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi (SGK/3)
a) Bức tranh vẽ cảnh gì?
b) Những người trong tranh đang làm gì để giúp đỡ nhau?
c) Những việc làm đó cho em thấy tình cảm của mọi người dành cho nhau như thế nào?
Gợi ý:
a) Tranh vẽ cảnh: giúp đỡ người già, người khuyết tật, trẻ nhỏ lũ lụt và cứu trợ thiên tai.
b) Bạn gái đỡ cụ già xuống cầu thang, em học sinh cõng bạn khuyết tật đến trường, hàng xóm cõng em nhỏ qua lũ. Người dân giúp nhau tránh lũ, bộ đội mang hàng cứu trợ đến đồng bào bị thiên tai.
c)Mọi người coi nhau như người thân, luôn quan tâm giúp đỡ nhau, cùng nhau chia sẻ khó khăn.
2. Thảo luận trả lời câu hỏi:
1) Chị Nhà Trò được miêu tả như thế nào?
(Em đọc đoạn 1, tìm từ ngữ tả chị Nhà Trò để tiếp tục: Chị Nhà Trò được miêu tả là rất yếu ớt. Thân…, thân…, cánh…)
2) Nhà Trò bị bọn nhện bắt nạt và đe dọa như thế nào?
(Đọc truyện Nhà Trò, chú ý dùng từ ngữ của mình để diễn đạt.)
3) Những chi tiết nào thể hiện tính cách hào hiệp của Dế Mèn?
(Gợi ý: Chọn 3 chi tiết đúng để trả lời:
-Nghe tiếng hét của Nhà Trò
-Xiao bảo Nhà Trò đừng sợ
-Hứa không để ai ăn hiếp Nhà Trò
-Vào Nhà Trò tìm người nhện)
4) Đặt tên cho một hình ảnh nhân cách hóa trong bài viết mà bạn thích.
M: Cô Nhà Trò ngồi gục đầu trên nền đá cuội, người đầy son phấn, mặc áo dài.
Gợi ý:
1) Người nhỏ mà gầy quá, thân to phấn son như mới bong tróc, hai cánh mỏng như cánh bướm non, ngắn cũn cỡn.
2) Bọn nhện đánh Nhà Trò mấy lần vì người mẹ đã chết của nó nợ tiền ăn của chúng. Bây giờ, chúng còn ngang ngược dọa bắt, chặt chân, ăn thịt Nhà Trò.
3) Chi tiết thứ hai, thứ ba, thứ tư.
4)Mẹ tôi phải vay tiền từ nhện
3. Tìm hiểu về câu do ngữ tạo thành:
1) Câu tục ngữ sau có bao nhiêu tiếng?
Ôi có được bầu bí với nhau
Tuy khác giống nhưng chung một giàn.
2) Chọn một âm thanh, đánh vần ngôn ngữ đã chọn. Viết lại chính tả đó.
M: Chọn tiếng bầu: ngân – âu – bầu – huyền – bầu
Quan sát kết quả đánh vần em cho biết: quả bầu được cấu tạo từ những bộ phận nào?
3) Chèn giọng đã chọn vào sơ đồ theo mẫu.
4) Mỗi tiếng thường gồm những bộ phận nào?
5) Phân tích các thành phần của 5 âm tiết còn lại trong dòng đầu tiên của câu tục ngữ, nhận xét:
Một. Có âm nào không có đầu không?
b.Tiếng nào có đủ ba phần?
c. Mỗi giờ phải có hai phần nào?
– Tìm thêm VD về tiếng có đủ ba phần, tiếng không có âm đầu.
Gợi ý:
1) Tục ngữ có 14 chữ
2) cái đó: chạm – răng – răng – cạnh huyền – cái đó
Tiếng bầu được cấu tạo bởi các bộ phận: âm đầu, vần và thanh.
3)
4) Mỗi tiếng thường được cấu tạo từ các âm đầu, vần và thanh điệu
5)
|
Ngôn ngữ |
âm thanh đầu tiên |
gieo vần |
Quán ba |
|
vâng |
vâng |
nằm ngang |
|
|
yêu |
quần què |
điều dưỡng |
nằm ngang |
|
lấy |
Đầu tiên |
cái đó |
sắc |
|
bí đao |
b |
I E |
sắc |
|
cùng nhau |
c |
uh |
huyền |
a) Oi không có âm đầu
b) Các tiếng còn lại có đủ 3 phần
c) Đoạn mồi phải có đủ hai phần vần và thanh điệu
– Ví dụ:
• trường học, trường học, bàn học
• anh, nuốt, uống
B. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH NHỎ
1. Phân tích các bộ phận cấu tạo của 6 chữ đầu trong câu tục ngữ dưới đây. Ghi kết quả phân tích vào bảng theo mẫu:
Sự can thiệp của chính phủ lấy tấm gương
Người trong một nước buôn bán với nhau.
|
Ngôn ngữ |
âm thanh đầu tiên |
gieo vần |
Quán ba |
|
tiếng ồn |
nh |
yêu |
ngã |
Gợi ý:
|
Ngôn ngữ |
âm thanh đầu tiên |
gieo vần |
Quán ba |
|
Tiếng ồn |
nh |
yêu |
ngã |
|
điều |
D |
yêu |
huyền |
|
chính phủ |
ph |
bạn |
hỏi |
|
lấy |
Đầu tiên |
Chào |
sắc |
|
giá |
giờ |
Một |
sắc |
|
gương |
g |
điều dưỡng |
nằm ngang |
2. Giải câu đố:
Hãy để nó một mình, lấp lánh trên bầu trời
Bỏ đầu, trở thành nơi cá bơi lội hàng ngày.
(Hai từ gì?)
Gợi ý:
Hai từ: sao, áo
3.Nghe – viết: Dế Mèn bênh vực kẻ yếu (từ Một hôm đến Còn khóc)
– Đọc thầm bài chính tả, viết vào giấy nháp những từ dễ sai.
Gợi ý: cỏ xước, hàng tỷ feet, House of Games, đá cuội, bóng tối, chùn bước
4. Điền vào chỗ trống (chọn a hoặc b):
a) l hay n?
Không phải vậy…còn cô Đốm với ai nữa. Cô ấy có một thân hình rất… cân đối. Hai cánh tay béo…. Lông mày… của cô ấy không bao giờ tỉa, mọc… tự nhiên… khiến đôi mắt sắc sảo của cô ấy trở nên dịu dàng.
(Theo Đào Vũ)
b) an hay ang?
-Mấy người…các người đ..’…. người… lạch bạch đi tìm mồi.
-Lá đỏ ở ngọn cây,
Cẩu gi…m…lạnh đang bay…trời.
(Theo Tố Hữu)
Chép các từ in đậm vào vở.
M: pha trộn, nở hoa
Gợi ý:
a) hỗn hợp, nở, cuộn tròn, cường tráng, lông lá, mù quáng, làm
b)- ngang, giàn, ngang
–Giang, Mang, Ngang
5. Cùng nhau giải câu đố (chọn a hoặc b):
a) Tên vật chứa âm thanh bắt đầu bằng l hoặc n:
Muốn tìm Nam, Bắc, Đông, Tây
Nhìn mặt em là biết ngay hướng nào.
(Cái gì?)
b) Tên hoa chứa vần an, ang:
Hoa gì nở trắng núi rừng?
Làng đẹp hơn khi vào xuân?
(Đó là hoa gì?)
Gợi ý:
một la bàn;
b) hoa
C. HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG
Chơi trò chơi nói câu có âm đầu giống nhau cùng người thân.
M: Một con búp bê bông đang bò.
Gợi ý:
Mình chuyển từ Tân Tạo về Tân Túc.
Cua cái có chân có càng, cua cái mang cua con.
