Soạn ôn tập và kiểm tra tiếp theo phần Tiếng Việt lớp 8 HK 2

Dạy

MỘT YÊU CẦU

-Tiếp tục ôn tập phần Tiếng Việt học kì II để nắm vững nội dung về các kiểu câu, hành động nói, cách lựa chọn trật tự từ trong câu.

– Vận dụng và làm tốt bài kiểm tra về nội dung trên.

B. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP

I. Kiểu câu: nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định

Xác định kiểu câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán, câu trần thuật trong các câu sau (không xét câu trong ngoặc vuông):

(SGK, t.2, tr. 138)

Gợi ý

a) Yêu cầu giúp đỡ

b) Tự sự

c) Nghi ngờ

d) Nghi ngờ

e) Cầu nguyện để được giúp đỡ

g) Câu cảm thán

h) Tường thuật

II.Hành động nói

Bài tập 1. Năm câu sau thể hiện các hành động nói: phủ định, khẳng định, khuyên nhủ, đe dọa, bộc lộ cảm xúc. Xác định kiểu hành động lời nói thể hiện trong mỗi câu (không xét câu trong ngoặc vuông).

(SGK, t.2, tr. 138) Gợi ý

a) Bộc lộ cảm xúc

b) Phủ định

c) Khuyên

d) Các mối đe dọa

e) Khẳng định

Bài tập 2. Dựa vào hành động nói đã xác định ở bài tập 1, viết lại các câu (b), (d) dưới dạng khác.

Gợi ý

Câu (b) và (d) là câu nghi vấn có hành động phủ định, đe dọa. Có thể viết hai câu này theo hình thức khác nhưng vẫn đảm bảo tính phủ định, đe doạ của hành động.

Ví dụ:

b)- [Nhà cháu đã túng lại phái đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế.] Nhưng bạn có dám chểnh mảng tiền thu của nhà nước không?

Viết lại: [Nhà cháu đã túng lại phải đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế.] Nhưng bảo vật của quốc gia thì tôi cũng đâu dám lơ ​​là!

d)- Nếu bây giờ mày không có tiền trả nó, nó sẽ đập cả nhà mày đi, chỉ có chửi thôi!

Viết lại: Nếu bây giờ bạn không cố gắng trả tiền cho anh ta, anh ta sẽ phá hủy cả ngôi nhà của bạn chứ không chỉ nguyền rủa!

III.Chọn trật tự từ trong câu

Bài tập 1. Viết lại câu sau bằng cách xếp các từ in đậm vào mọi vị trí có thể (có thể thêm từ nếu cần thiết).

Gà trống thầm cất tiếng hát [cháo] to bằng cái giường của chồng.

(Ngô Tất Tố)

Gợi ý

-Chị Dậu lén lút treo cái bát [cháo] to bằng cái giường của chồng.

-Rìa, chị Dậu húp một bát đi [cháo] to bằng cái giường của chồng.

-Chị Đậu Hùng bê bát [cháo] lớn, rón rén đến chỗ chồng nằm.

-Chị Dậu thầm hát [cháo] to bằng cái giường của chồng.

-Chị Dậu cầm bài hát [cháo] lớn lên nơi chồng nằm lặng lẽ.

Bài 2. Viết lại câu sau bằng cách đặt các từ in đậm vào chỗ khác trong câu này.

Hốt hoảng, anh Dậu vội bê cháo xuống quầy và dùng luôn ở đó, không nói được lời nào.

(Ngô Tất Tố)

Gợi ý

– Anh Dậu sợ quá, vội đặt bát cháo xuống phản rồi lăn ra đó, không nói được lời nào.

– Anh Dậu vội đặt bát cháo xuống phản rồi lăn đùng ra đó, hốt hoảng không nói được câu nào.