Cảm nhận giọng điệu vui tươi, tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của người chiến sĩ cách mạng trong bài thơ Tức cảnh Pác Bó
Dạy
—Học sinh nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ tiễn người lính sống và làm việc ở hang Pác Bó – trong hoàn cảnh hết sức khó khăn, điều kiện sống gian khổ, thiếu thốn. Trong hoàn cảnh đó tinh thần và ý chí của người lính như thế nào?
—Bốn câu thơ tự nhiên, bình dị, thể hiện giọng điệu vui tươi, hóm hỉnh. Giọng điệu, từ ngữ, hình ảnh thơ và cách nói của ông đều toát lên niềm vui tươi, sảng khoái cao độ của nhân vật trữ tình. HS phân tích để thấy giọng điệu thoải mái, hòa hợp với cuộc sống miền sơn cước của người lính (câu đầu), giọng điệu vui tươi, hóm hỉnh khi nói về lương thực của núi rừng: luôn sẵn sàng — cái sẵn sẵn của núi rừng (câu thứ hai ), giọng điệu mạnh mẽ (ba séc liền nhau: bản dịch của Đảng) khi nói về điều kiện lao động khắc nghiệt ở miền núi: cơ hàn bấp bênh (câu thứ hai) (câu thơ thứ ba).
—Tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của người chiến sĩ cách mạng thể hiện ở niềm vui, sự thích thú trong cuộc sống gian khổ nơi núi rừng. ig: ngủ trong hang tối, ăn cháo với măng, bàn Công việc là một tảng đá bấp bênh. Người lính ở đây cảm thấy: Cuộc sống cách mạng thật là sang. Xa xỉ ở đây là sang trọng, tức là người lính không chỉ cảm thấy giàu sang phú quý về vật chất mà còn cảm thấy mình cao quý, được tôn trọng. Đó là sự sang trọng, giàu có về tinh thần của những cuộc đời cách mạng lấy lý tưởng cứu nước làm lẽ phải, không bao giờ khuất phục trước khó khăn, gian khổ. Đó cũng là sự giàu có của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hòa với thiên nhiên, thảnh thơi với thiên nhiên. Đó là tinh thần lạc quan, tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng gian khổ nhưng thắng lợi. Tinh thần của bài thơ được kết tinh và tỏa sáng ở cuối bài thơ.
– Hình tượng người lính được khắc họa chân thực, sinh động với những gian khổ, thiếu thốn về vật chất nhưng giàu tinh thần (thể hiện ở giọng văn vui tươi, tinh thần lạc quan, phong thái ung dung). Tầm vóc người lính trở nên cao cả, tư thế trở nên oai phong lẫm liệt trong cuộc đời cách mạng cao cả. Bài thơ tô đậm hình ảnh, nhân cách cao cả của lãnh tụ Hồ Chí Minh vĩ đại.
